พิพิธภัณฑ์ออนไลน์ : ตอนที่ ๒ การเสด็จขึ้นตำหนักสวนสุนันทา

          สวนสุนันทา แม้ว่าจะก่อสร้างเสร็จเรียบร้อยแล้วในสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว แต่บรรดาข้าราชสำนักฝ่ายในของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ยังพอใจที่จะประทับอยู่ในเขตตำหนักเดิม กระทั่งเมื่อพระวิมาดาเธอ พระองค์เจ้าสายสวลีภิรมย์ กรมพระสุทธาสินีนาฏ ปิยมหาราชปดิวรัดา ได้ทูลขอพระบรมราชานุญาตเสด็จเข้ามาประทับในสวนสุนันทา ด้วยเหตุที่ว่าทรงประชวรด้วยโรคปัสสาวะหวาน (เบาหวาน) และการพักผ่อนที่โปรดที่สุด คือ การปลูกต้นไม้ แต่ในขณะนั้นประทับอยู่วังลดาวัลย์ กับสมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมหลวงลพบุรีราเมศร์ ไม่มีพื้นที่มากพอให้ทรงปลูกต้นไม้ได้สมพระทัย จึงเสด็จมาประทับ ณ สวนสุนันทาแห่งนี้ และมีพิธีขึ้นตำหนักใหม่เมื่อวันที่ ๑๘ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๖๒ ความว่า

          วันที่ ๑๘ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๖๒ เวลา ๖ นาฬิกาหลังเที่ยง พระสงฆ์สวดพระพุทธมนตร์ที่ตำหนักใหม่ในห้องบรรทมห้องละ ๕ รูป ทั้ง ๓ ห้อง ที่ห้องใหญ่ตำหนักพระอรรคชายาเธออีก ๑๐ รูป สวดมนตร์จบแล้วทรงประเคนไทยธรรมแก่พระสงฆ์ ๆ ประน้ำ โปรยทรายพระพุทธมนตร์ เปนเสร็จพิธีสงฆ์. ถึงพระฤกษ์สมเด็จพระน้องนางเธอทั้ง ๒ พระองค์ และพระอรรคชายาเธอ จะได้สรงน้ำพระพุทธมนตร์ในที่อย่างสังเขป แลขึ้นพระแท่นบรรทม แลพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จะได้เสด็จพระราชดำเนินไปพระราชทานน้ำพระมหาสังข์แลทรงเจิมพระราชทานสิริมงคลแก่ สมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอและพระอรรคชายาเธอซึ่งขึ้นตำหนักใหม่ครั้งนี้ด้วย

          พระบรมวงศ์ฝ่ายในและเจ้าจอมในรัชกาลที่ ๕ ซึ่งมีความประสงค์จะเข้ามาอยู่ จึงได้ตามเสด็จพระวิมาดาเธอฯ มาในคราวเดียวกัน ในช่วงเวลานี้เองที่สวนสุนันทากลับมีชีวิตขึ้น กลายเป็นราชสำนักขนาดใหญ่ตลอดสมัยรัชกาลที่ ๖-๗ สถาปัตยกรรมตำหนักและเรือน ในสวนสุนันทา ขึ้นอยู่กับพระอิสริยยศ หรือยศของผู้อาศัยส่วนมากมีลักษณะคล้ายกันทั้งรูปแบบและการทาสี มีนาย A. Rigassi สถาปนิกชาวอิตาลี รับราชการกรมศุขาภิบาล เป็นผู้ออกแบบการวางแผนผังตำหนักต่างๆ ในสวนสุนันทา และควบคุมการก่อสร้างโดยเจ้าพระยายมราช (ปั้น สุขุม)

.

ภาพดอกไม้ประกอบ : ภาพเขียนสีน้ำที่วาดโดยคุณข้าหลวงในพระวิมาดาเธอฯ