นิทรรศการศิลปวัฒนธรรมออนไลน์ 

“บันทึกกาลเวลา ดอกไม้ในภาพเขียนสีน้ำ” 

.............................................................

ความสนพระทัยด้านต้นไม้ และการเสด็จมาประทับในสวนสุนันทา

          สวนสุนันทา เป็นเขตพระราชฐานในพระราชวังดุสิต ถูกสร้างขึ้นเพื่อเตรียมไว้สำหรับเป็นที่ประทับของเจ้านายฝ่ายใน ซึ่งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระราชกระแสควบคุมการตกแต่งด้วยพระองค์เอง แต่ยังมิทันได้เริ่มก่อสร้างก็เสด็จสวรรคตในปี พ.ศ. 2453 เมื่อพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงเถลิงถวัลยราชสมบัติแล้ว จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ดำเนินการต่อจนแล้วเสร็จ หากแต่ในระยะแรกยังไม่มีเจ้านายฝ่ายในเสด็จเข้ามาประทับ เนื่องจากยังพอพระทัยในเขตนิวาสสถานเดิม

          กระทั่งเมื่อพระวิมาดาเธอ กรมพระสุทธาสินีนาฏ ปิยมหาราชปดิวรัดา พระอัครชายาในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พร้อมด้วยสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้านิภานภดล กรมขุนอู่ทองเขตขัตติยนารี และสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ามาลินีนพดารา กรมขุนศรีสัชนาลัยสุรกัญญา ได้ทูลขอพระบรมราชานุญาตต่อพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จเข้ามาประทับในสวนสุนันทา ด้วยมูลเหตุหนึ่งที่ว่าพระวิมาดาเธอฯ อยู่ในระหว่างการประชวรด้วยพระโรคปัสสาวะหวาน (เบาหวาน) และการพักผ่อนที่โปรดที่สุด คือ การปลูกต้นไม้ ซึ่ง ณ ขณะนั้นประทับในวังลดาวัลย์ กับสมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมหลวงลพบุรีราเมศร์ ไม่มีพื้นที่มากพอให้ทรงปลูกต้นไม้ได้สมพระทัย จึงเสด็จมาประทับ ณ สวนสุนันทาแห่งนี้ และมีพิธีขึ้นตำหนักใหม่เมื่อวันที่ 18 พฤษภาคม พ.ศ. 2462

          ตำหนักพระวิมาดาเธอฯ จัดเป็นตำหนักขนาดใหญ่ที่มีอาณาบริเวณกว้างขวาง และจากความสนพระทัยด้านการปลูกต้นไม่ว่าจะเป็นไม้ดอก ไม้ใบ หรือไม้ผล ทำบริเวณที่ประทับเต็มไปด้วยพันธุ์ไม้นานาชนิดงดงามละลานตา ถึงกับมีผู้กล่าวไว้ว่าหากจะศึกษาพันธุ์ไม้ในวรรณคดีให้มาที่สวนสุนันทา เพราะมีครบทุกชนิด แต่เป็นที่น่าเสียดายที่พันธุ์ไม้เหล่านั้นได้เสื่อมสลายหายไปตามกาลเวลา

ภาพ : พระวิมาดาเธอฯ ทรงจัดดอกไม้

ที่มา : สำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ

ข้อมูล/ภาพ/ออกแบบ  : ชนะภพ วัณณโอฬาร