พิพิธภัณฑ์ออนไลน์ : ตอนที่  ๑ พระราชดำริในการสร้างสวนสุนันทา

          หลังจากที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้เสด็จฯ กลับจากการประพาสยุโรปครั้งที่ ๒ เมื่อ พ.ศ. ๒๔๕๐ ทรงตั้งพระทัยที่จะสร้างสวนป่า เนื่องจากทรงเห็นว่า พระราชวังของเจ้านายราชวงศ์ในยุโรปมีสวนเที่ยวเล่น โดยโปรดเกล้าฯ ให้ขยายเขตพระราชวังสวนดุสิตไปทางด้านหลัง จัดทำเป็นสวนประจำพระราชวังเพื่อประทับพักผ่อน และพระราชทานนามว่า  สวนสุนันทา  ใน พ.ศ. ๒๔๕๑ หลังจากเสด็จกลับประเทศไทยแล้ว ก็ได้ทรงจัดวางแบบการสร้างสวนสุนันทา ที่ทรงตั้งพระทัยจะให้เป็นสวนป่าทันที

          เขตพระราชฐานสวนสุนันทานี้ ทรงตั้งพระทัยจะให้เป็นที่สงบเหมาะสำหรับออกไปประทับพักผ่อนพระราชอิริยาบถ นอกจากนี้ ทรงสร้างไว้เพื่อในวันหนึ่งข้างหน้า ถ้าสิ้นรัชสมัยของพระองค์แล้ว บรรดาเจ้าจอมที่มีพระราชธิดาและบรรดาเจ้าจอมจะลำบาก นับว่าเป็นการเสียพระเกียรติยศด้วย

          แต่เป็นที่น่าเสียดายที่อีก ๒ ปีต่อมา พ.ศ. ๒๔๕๓ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวก็เสด็จสวรรคต การก่อสร้างต่างๆ จึงยังไม่เสร็จสมบูรณ์ตามที่ทรงมีพระราชประสงค์ กิจการต่างๆ จึงถูกระงับไว้ชั่วคราว พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงได้ทรงรับเป็นพระราชธุระให้มีการดำเนินการก่อสร้างต่อมา

          การที่ทรงจัดสร้างสวนสุนันทา และทรงใช้ชื่อว่า “สวนสุนันทา” ก็ด้วยความรำลึกถึงพระมเหสี สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ จึงทรงใช้ชื่อ “สวนสุนันทา” เป็นอนุสรณ์ แม้เวลาจะล่วงมาจากที่สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์สิ้นพระชนม์ นับเป็นเวลานานถึง ๒๒ ปี แล้วก็ตาม และอีกประการหนึ่งคือ ความระลึกในองค์พระมเหสี ซึ่งเมื่อยังมีพระชนม์ชีพอยู่ ได้เคยโปรดสวนอันเป็นธรรมชาติน่ารื่นรมย์ จึงดลพระราชหฤทัยให้ทรงโปรดเกล้าฯ พระราชทานนามว่า “สวนสุนันทา” เพื่อรำลึกถึงองค์พระมเหสี

ภาพดอกไม้ประกอบ : ภาพเขียนสีน้ำที่วาดโดยคุณข้าหลวงในพระวิมาดาเธอฯ