พระวิมาดาเธอ พระองค์เจ้าสายสวลีภิรมย์ กรมพระสุทธาสินีนาฏ ปิยมหาราชปดิวรัดา ทรงรับราชการฝ่ายในเป็น พระภรรยาเจ้า ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงอิสริยศักดิ์เป็นพระอรรคชายาเธอ มีพระประสูติกาลพระราชโอรสและพระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทั้งหมด ๔ พระองค์ เป็นพระราชโอรสเพียงพระองค์เดียวกับพระราชธิดาสามพระองค์ ทั้งหมดเดิมมีพระอิสริยยศเป็น "พระองค์เจ้า" ภายหลังได้รับพระราชทานพระอิสริยยศขึ้นเป็น "สมเด็จเจ้าฟ้า" มีดังนี้

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ายุคลฑิฆัมพร กรมหลวงลพบุรีราเมศร์ ทรงเป็นต้นราชสกุล ยุคล

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้านภาจรจำรัสศรี ภัทรวดีราชธิดา สิ้นพระชนม์ก่อนได้รับสถาปนาขึ้นเป็น "สมเด็จเจ้าฟ้า"

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ามาลินีนภดารา ศิรินิภาพรรณวดี กรมขุนศรีสัชนาลัยสุรกัญญา

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้านิภานภดล วิมลประภาวดี กรมขุนอู่ทองเขตขัตติยนารี

ในปีพุทธศักราช  ๒๔๔๑  เมื่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ  ให้สร้างพลับพลาส่วนพระองค์ขึ้นที่วังสวนดุสิต  เพื่อใช้เป็นที่ประทับสำราญพระราชอิริยาบถและได้เสด็จมาประทับเป็นปฐมฤกษ์เมื่อวันที่ ๒๘ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๔๔๒ พร้อมด้วยพระมเหสีเทวี พระราชธิดาและพระสนมเจ้าจอม ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พระวิมาดาเธอฯ และพระราชธิดาประทับที่พลับพลา และต่อมาเมื่อการก่อสร้างพระตำหนักหมู่ได้แล้วเสร็จ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พระวิมาดาเธอฯ  และพระราชธิดาประทับที่ตำหนักสวนบัว และพระราชทานตำหนักสวนบัวเปลวซึ่งอยู่ใกล้ตำหนักสวนบัวชิดกำแพงด้านหลังวังสวนดุสิต สำหรับเป็นห้องเครื่องต้น ในการปรุงพระกระยาหารถวายพระบรมราชสวามี ในฐานะทรงทำหน้าที่กำกับดูแลห้องเครื่องต้น  

คำบรรยาย : พระรูปพระวิมาดาเธอ ฯ ฉายกับ สมเด็จพระโอรส ธิดา เมื่อปีเถาะ พ.ศ. ๒๔๔๖ พระชันษา ๔๐

ซ้ายไปขวา : พระวิมาดาเธอฯ, สมเด็จเจ้าฟ้า กรมขุนศรีสัชนาลัยสุรกัญญา, สมเด็จเจ้าฟ้า กรมหลวงลพบุรีราเมศร์, สมเด็จเจ้าฟ้า กรมขุนอู่ทองเขตขัตติยนารี

ภาพ: สาลินี บุญสมเคราะห์